YABANCI DİL TAZMİNATI

KAMU PERSONELİ YABANCI DİL SEVİYE TESPİT SINAVINDA BAŞARILI OLANLARIN,
SINAV TARİHİNDEN İTİBAREN BEŞ YIL İÇİNDE İLERİYE DÖNÜK ŞEKİLDE HUKUKİ
SORUŞTURMADAN YARARLANMAK ÜZERE 2577 SAYILI YASANIN 10.MADDESİ UYARIN-
CA İDAREYE BAŞVURMALARI VE ANILAN HÜKÜM GEREĞİNCE DAVA AÇMALARI MÜMKÜN
BULUNDUĞUNDAN 2577 SAYILI YASANIN 12.MADDESİ HÜKMÜ GEREĞİNCE DAVANIN
SÜRE AŞIMI YÖNÜNDEN REDDEDİLMESİNDE HUKUKA UYARLIK BULUNMADIĞI HK.<
Davacı, 3.11.l992 günününde yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil
Sınavında 85 puan alarak başarılı olması ve (B) düzeyini tutturmasına
karşın yabancı dil tazminatından yararlandırılmaması üzerine yabancı
dil tazminatının ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin
işlemin iptali ve yabancı dil tazminatının 1992 yılı Kasım ayından i-
tibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle da-
va açmıştır.
Malatya İdare Mahkemesinin 8.3.1995 günlü, 1995/183 sayılı ka-
rarıyla, olayda, davacının yabancı dil tazminatından yararlandırılması
talebiyle 25.8.1994 günlü dilekçe ile başvurduğu, bu başvurudan önceki
son icra tarihinin son aylık aldığı tarih olan 15.8.1994 olduğu, ida-
renin 25.8.1994 tarihli başvuruya en son 24.10.1994 gününde cevap ver-
mesi gerektiği, idarenin 26.9.1994 tarihinde işlem tesis ettiği ancak
bu işlemi davacıya 15.11.1994 günü tebliğ ettiğinin anlaşıldığı, dava-
cının 25.8.1994 günlü başvurusundan sonra altmış gün içinde cevap
gelmemesi üzerine isteğinin en geç 24.10.1994 günü zımnen reddedildi-
ğini kabul edip bu tarihten sonra ek ücret ödenmemesine ilişkin işle-
min son icra tarihinden (15.8.1994) başvuru tarihine kadar geçen süre-
yi de hesaba katarak altmış gün içinde en geç 14.12.1994 tarihinde da-
va açması gerekirken 6.1.1995 tarihinde açtığı davanın 2577 sayılı ya-
sanın 7.ll. ve 12. maddeleri gereğince süresinde olmadığı gerekçesiyle
dava süre aşımı yönünden reddedilmiştir.
Davacı, yabancı dil tazmminatından yararlandırılmak için
25.8.1994 tarihinde başvuruda bulunduğunu, başvurusunun reddine iliş-
kin işlemin 15.11.1994 tarihinde tebliğ olunduğunu buna göre 6.1.1995
tarihinde açılan davanın süresinde olduğunu öne sürmekte ve idare mah-
kemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinde, Devlet
memurları ve diğer kamu görevlilerine yabancı dil tazminatı ödeneceği,
anılan maddenin 433 sayılı KHK.nin 12. maddesiyle değişik (8.7.1991
günlü,20923 R.G) 5.fıkrasında; yapılan sınavın beş yıl süreyle geçerli
olduğu, 399 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri ve Personel Rejiminin
Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddeleri-
nin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 30/b
maddesinde de; 375 sayılı KHK.nin 2 nci maddesi uyarınca yapılacak ya-
bancı dil bilgisi seviye tespit sınavı esas alınarak, yabancı dil bil-
gisi seviyeleri (A) olanlara temel ücretlerinin %10'u, (B) olanlara %5
i ve (C) olanlara %2'si oranında bilinen her yabancı dil için ödemede
bulunulacağı hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7. maddesinde dava
açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Da-
nıştay'da ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğuna işaret edilmiş,
olay tarihinde yürürlükte bulunan 10. maddesinde ise, "1-İlgililer,
haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapıl-
ması için idari makamlara başvurabilirler. 2-Altmış gün içinde bir ce-
vap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bit-
tiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danış-
tay'a, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük
süre içinde idare verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, iste-
minin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebi-
lir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi baş-
vuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya dava-
nın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra
yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren
altmış gün içinde dava açabilirler."hükmüne yer verilmiştir.
Bilindiği üzere, idareye belli konuda işlem tesisi için yüküm-
lülük getiren yasa kuralına karşılık, idarenin bu yükümlülüğünü yerine
getirmeyerek hareketsiz kaldığı durumlarda ilgililerin,ileriye dönük
şekilde hukuki sonuçlarından yararlanmak üzere 2577 sayılı İdari Yar-
gılama Usulü Kanununun 10. maddesi uyarınca haklarında yasanın öngör-
düğü işlemin yapılması için her zaman idareye başvurmaları ve istekle-
rinin reddedilmesi halinde de 10. maddede öngörülen usule uygun olarak
idari yargıda dava açmaları mümkün bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 3.11.1992 tarihinde yapılan
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına girdiği, 85
puan alarak yabancı dil seviyesinin (B) düzeyinde olduğu, 25.8.1994
tarihinde İdaresine başvurarak temel ücretinin %5'i oranında yabancı
dil tazminatının ücretine yansıtılmasını talep ettiği, idarenin iste-
min reddine ilişkin 26.9.1994 tarih ve 3620 sayılı işlemi davacıya
15.11.1994 tarihinde tebliğ ettiği davacının bu işleme karşı 6.1.1995
tarihinde dava açtığı, davaya bakan Malatya İdare Mahkemesince davacı-
nın idaresine başvurusu 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun
üst makamlara başvuruyu düzenleyen 11. madde kapsamında bir başvuru o-
larak değerlendirilerek davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar ve-
rildiği anlaşılmıştır.
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına gire-
rek başarılı olanların yabancı dil tazminatından yararlanacakları 375
sayılı KHK.nin 2. maddesinde, bu tazminattan hangi oranda yararlana-
cakları da 399 sayılı KHK.nin 30.maddesinin b fıkrasında hükme bağlan-
mış, 433 sayılı KHK.nin 12. maddesiyle değişik 375 sayılı KHK.nin 2.
maddesinde ayrıca yapılan sınavların beş yıl süreyle geçerli olacağı
hükme bağlanmıştır.
Bu durumda 3.11.1992 tarihinde sınava giren davacının sınav ta-
rihinden itibaren beş yıl içinde ileriye dönük şekilde hukuki sonuçla-
rından yararlanmak üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun
10. maddesi uyarınca hakkında anılan Kanun Hükmünde Kararnemelerin ön-
gördüğü işlemin yapılması için idaresine başvurması ve isteğinin red-
dedilmesi halinde de 10.maddede öngörülen usule uygun olarak idari
yargıda dava açma olanağı bulunması karşısında, davanın süresinde ol-
duğu anlaşıldığından esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken, İ-
dare Mahkemesince belirtilen hususlar dikkate alınmadan davanın süre
aşımı nedeniyle reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davacının temyiz isteminin kabulü ile Ma-
latya İdare Mahkemesinin 8.3.1995 günlü, 1995/183 sayılı kararının
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası
uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3.
fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden
bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine,
karar verildi. (MT/NÇ)
(DAN-DER; SAYI:95)